تشخیص نوروپاتی فیبر کوچک

فیبرهای عصبی نازک میلین­دار (A-delta) و فیبرهای عصبی بدون میلین (C)، مسئول ادراک دما، درد و عملکرد خودکار هستند. نوروپاتی فیبر کوچک (SFN) که مربوط به اختلال عملکرد و یا از دست دادن این فیبرها است، از جمله ناهنجاری­های بالینی رایج محسوب می­شوند که منجر به کاهش قابل توجهی در کیفیت زندگی می­شوند. اختلالات حسی به علت آسیب فیبرهای کوچک و یا از دست دادن آنها، شامل علائم منفی (thermal cutaneous hypoesthesia) و علائم مثبت مانند (درد سوزش خوبه­خودی یا هایپرآلرژی یا thermal allodynia) می­شوند. انواع مختلفی از شرایط پاتولوژیک ممکن است باعث ایجاد SFN شود، از جمله علل متابولیک (دیابت و یا اختلال تعادل گلوکز)، علل عفونی (کمبود ایمنی بدن یا عفونت ویروس هپاتیت c)، علل سمی (شیمی درمانی یا الکل)، و علل ژنتیکی (آمیلوئیدوز یا بیماری فابی). از آنجا که مطالعات هدایت عصبی رایج (NCS) و بیوپسی عصب تنها فیبرهای بزرگ عصبی را بررسی می­کنند، SFN مدت­ها به عنوان یک مسئله حل نشده و چالش باقی مانده است. تاکنون بسیاری از آزمایشات برای تشخیص SFN صورت گرفته است. در این مطالعه معیار تشخیصی چهار مورد از این آزمایشات در بیماران SFN یا احتمال بیماری در آنها، مقایسه شده است. آزمون­های مورد مطالعه شامل: آزمون کمّی حس (QST) برای حس­های حرارتی. از جمله آستانه تشخیص گرما و سرما (WDT,CDT)، ثبت پتانسیل تحریک شده با لیزر (LEP)، اندازه­گیری هدایت الکتروشیمیایی پوست (ESC) و ثبت پاسخ سیناپتیک پوست (SSR). این مطالعه در بیمارستان هنری مونور فرانسه نیز تایید شده است. در این مطالعه 87 فرد با احتمال بروز به SFN و یا بیمار دارای SFN دردناک که از نظر بالینی مشخص شده است مورد بررسی قرار گرفتند. این افراد در معاینات بالینی علائم عینی تغییرات فیبر بزرگ نداشتند و پارامترهای NCS ایشان در حالت نرمال بوده است.

آزمون کمّی حسی (QST)

QST بر روی پشت دست (عصب شعاعی) و پاها (عصب پرایمر سطحی) در هر دو طرف انجام می­شود. آستانه­های تشخیص گرما و سرما توسط محرک­های Peltier متصل به آنالایزر سنسور حرارتی انجام می­شود. پس از یک دوره تنظیم با دمای خنثی 32 درجه سانتی­گراد، درما تا 0 درجه کاهش و یا تا 50 درجه افزایش می­یابد تا زمانی که بیمار دکمه پاسخ سیگنال را فشار دهد.

پتانسیل برانگیخته لیزری (LEP)

LEP با استفاده از یک لیزر CO2 که دست و پار را تحریک می­کند، ثبت می­شود. هر محرک شامل یک پالس حرارتی شعاعی خفیف است (طول موج: 10.6 mm، توان 9w و قطر پرتو: 3.5 mm). طول پالس برای هر بیمار بین 10 تا 30ms تغییر می­کند تا بتواند حس دردناک را ایجاد کند.

پاسخ سیناپتیک پوست (SSR)

پاسخ سیناپتیک پوستی در کف دست­ها و پاها پس از تحریک الکتریکی عصب trigeminal، ثبت می­شود. الکترودهای مرجع در پشت دست و پا قرار می­گیرند. سه آزمایش با استفاده از افزایش شدت و فواصل تحریک به طور تصادفی برای جلوگیری از عادت، انجام می­شود. دامنه (حداکثر پیک) و تاخیر بهینه برای ثبت بهترین پاسخ در نظر گرفته می­شود.

هدایت الکتروشیمیایی پوست (ESC)

این آزمایش با استفاده از سودواسکن صورت می­پذیرد که عملکرد اعصاب سودوموتور مورد ارزیابی قرا می­گیرد. کف دست و پاهای بیمار بر روی صفحه الکترود فلزی قرار می­گیرد. سپس ولتاژ کمتر از 4 ولت به ان اعمل می­شود. با توجه به تعریق کف دست­ها و پاها هدایت الکتروشیمیایی تغییر کرده و ثبت می­شود.

با توجه به نتایج این تحقیق، در میان روش­های موجود LEP و ESC از حساسیت بالاتری برای تشخیص تخریب فیبرهای کوچک برخوردار بودند. همچنین بر اساس این مطالعه، ارزیابی ESC در مقایسه با سایر آزمون­های اعصاب خودکار قابلیت اعتماد بیشتری برای عملکرد سودوموتور در تشخیص زودهنگام نوروپاتی محیطی به همراه دارد. که حتی برخی از افراد مورد مطالعه کوچکترین علائم بالینی برای نوروپاتی محیطی نداشتند. علاوه بر این، بر خلاف آزمون رفلکس آکسون سودوموتور کمّی ((Quantitative sudomotor axon reflex test)QSART)، که آزمون زمانبری برای تست اعصاب خودکار است، این روش کمتر از سه دقیقه انجام می­شود و قابلیت تکرار دارد.