ماسک اکسیژن چیست؟

انواع ماسک اکسیژن کدامند؟

ماسک اکسیژن برای اکسیژن رسانی و کمک به بهبود تنفس فرد استفاده میشود. این ماسک ها از یک سو به مخزن اکسیژن متصل بوده و از سوی دیگر بر روی دهان و بینی بیمار قرار می گیرند.

انواع سیستم های اکسیژن رسانی :

•  جریان پایین Low Flow System

  در این سیستم ، بیمار هوای اتاق را همراه با o2  استنشاق میکند . اکسیژن رسانی با  غلظتی مابین 20 الی 90 درصد به بیمار انجام میگردد. داشتن الگوی تنفسی منظم و حجم جاری مناسب جهت استفاده از این نوع درمان ضروری میباشد.

•  جریان بالا High Flow Systemسیستم های اکسیژن رسانی با جریان بالا ، معمولا درصد FiO2 مشخص و ثابتی را ایجاد می کنند. این مسئله باعث میشود که با تغییر در الگوی تنفس ببیمار ، در میزان fio2 و میزان اکسیژن رسانی تغییری ایجاد نشود ، لذا این سیستم برای افرادی که دارای الگوی تنفسی منظم نیستند نیز مناسب میباشد.

انواع ماسک اکسیژن

• ماسک اکسیژن ساده بزرگسال : Low Flow System

1. اکسیژن رسانی بین 6 الی 10 لیتر در دقیقه
2. مناسب برای بیمارانی که تنفس دهانی دارند
3. عدم تحمل در برخی بیماران

مورد استفاده در هنگام:

• ریکاوری بعد از عمل های جراحی
• تروماهای خفیف
• جا به جایی بیمار

FiO2:
40- 60%

ماسک ذخیره کننده : Low Flow System

1. دارای کیسه استنشاق مجدد هوای بازدمی ( Rebreathing Mask )
2. دارای کیسه اما بدون استنشاق مجدد هوای بازدمی ( Non Rebreathing Mask )

• امکان نشتی در این نوع ماسک بالاست .
• نیاز به وجود تنفس خود به خودی در بیمار است.
• امکان رخ دادن مسمویت با اکسیژن وجود دارد ( نیاز به بررسی مرتب گازهای خونی میباشد )

مورد استفاده در هنگام:

• تروما
• حمله های عصبی
• حمله های شدید آلرژیک

جربان اکسیژن (l/min)	غلظت اکسیژن ورودی(%)
6L	60%
7L	70%
8L	80%
9L	>80%

• چادر اکسیژن :

1. قابلیت افزایش رطوبت رسانی وجود دارد.
2. رساندن مقدار بالا اکسیژن ممکن نیست.
3. نیاز به تنفس خود به خودی در بیمار است.
4. مناسب برای افرادی که دچار شکستی بینی و سوختگی صورت هستند.
5. در صورت اتصال به سیستم ونچوری غلظت دقیقی از اکسیژن را به بیمار میرساند
6. امکان رخ دادن مسمویت با اکسیژن وجود دارد لذا جهت استفاده طولانی مدت مناسب نمیباشد.

•  ماسک ونچوری : High Flow System

1. نیاز به وجود تنفس خود به خودی در بیمار است.
2. خروج سریع دی اکسید کربن از زیر ماسک انجام میگیرد.
3. بالاترین و قابل اعتمادترین میزان اکسیژن رسانی در میان ماسک های اکسیژن را دارا است.
4. سرعت بالا در اکسیژن رسانی که میزان خاصی از آنرا را در سیستم تنفسی گارانتی میکند.

Venturi valve colour

ماسک های ونچوری دارای ولو هایی (valve colour) با رنگ های متفاوت میباشند.با قرار دادن هریک از این ولو ها میزان اکسیژن ورودی در دقیقه و غلظت آن تغییر خواهد کرد.

مورد استفاده در:

• هنگام تروما خفیف
• اکسیژن رسانی به بیماران COPD

FiO2:
24 – 60%

رنگ ولو ونچوری	غلظت اکسیژن ورودی(%)	جربان اکسیژن (l/min)
آبی	24	2
سفید	28	4
نارنجی	31	6
زرد	35	8
قرمز	40	10
سبز	60	15

• نازال اکسیژن

1. اکسیژن رسانی بین 1 الی 6 لیتر در دقیقه
2. فاقد قابلیت کنترل بر روی میزان غلظت اکسیژن ورودی  ( بستگی به تعداد تنفس و حجم ریوی فرد دارد )
3. نرم، سبک، انعطاف پذیر
4. اندازه مناسب شاخک ها و درنتیجه عدم آزار بیمار و کاهش احتمال چرخیدن و کیپ شدن در اثر تماس با جداره بینی
5. نیاز به باز بودن راه های هوایی بیمار
6. نامناسب جهت استفاده بلند مدت ( بعلت تاثیرات مخرب بر روی مخاط دهان و بینی )
7. در جریان های بالای 4لیتر در دقیقه احتمال تاثیرات مخرب بر مخاط بینی وجود دارد.

FiO2:
24 – 60%

بررسی غلظت اکسیژن وابسته به جریان اکسیژن ورودی در دقیقه

جربان اکسیژن (l/min)	غلظت اکسیژن ورودی(%)
1L	24%
2L	28%
3L	32%
4L	36%

سایز ماسک های اکسیژن

ماسک های اکسیژن معمولا در 6 سایز شماره گذاری می شوند. ابتدا می توان ماسک ها را برای سه گروه  نوزادان ، کودکان و  ماسک اکسیژن بزرگسالان تقسیم بندی کرد. برای هر کدام از این سه گروه نیز دو سایز در نظر گرفته می شود.

• سایز 0 و 1 برای نوزادان 
• سایز 0 برای نوزادان با جثه کوچک و سایز 1 برای نوزادان با جثه درشت تر استفاده می شود.
• سایز 2 و 3 برای کودکان
• سایز 2 برای کودکان کوچک جثه و برای کودکان بزرگ تر سایز 3 استفاده می شود.

• سایز 4 و 5 برای بزرگسالان (ماسک اکسیژن بزرگسال)
• سایز 4 برای بزرگسالان کوچک جثه و برای بزرگسالان بزرگ تر سایز 5 استفاده می شود.